Ja, het is ‘gewoon’ mijn werk, maar toch: ik zie het als een dikke chance dat ik door mijn job soms mag getuige zijn van de geboorte van nieuwe mensjes.
Na een pauze in mijn carrière wat betreft het begeleiden van bevallingen behoort dat tegenwoordig af en toe wel weer tot mijn werkgebied. En elke keer opnieuw ben ik vervuld van de oerkracht die voelbaar en zichtbaar is in het bevallingsproces.
Onlangs besloten verschillende kindjes achter mekaar hun duik in de wereld te nemen in de dagen dat ik me beschikbaar had gesteld om de collega’s bij te staan. Eén voor één zochten de baby’tjes hun eigen weg doorheen het bekken, één voor één hadden ze hun eigen verhaal van geboorte, één voor één zijn het unieke mensjes en hebben ze dus unieke geboorteverhalen. De verhalen ruiken nooit naar pure rozengeur en zijn nooit alleen door heldere maneschijn beschenen. Het is hard werken voor moeder en baby om doorheen dit proces te gaan en hun unieke verhaal te schrijven. Ook al hebben het al miljarden moeders en baby’s hun voorgedaan, ze moeten elke hun eigen weg banen, millimeter per millimeter.
De ene voelde op die ochtend, met de zon op haar gezicht, voor het eerst wat het betekent als het hoofdje het laatste randje van het perineum over gaat en de enorme ‘ring-of-fire’ veroorzaakt, iets wat bij haar eerste door een ingreep die wij ‘episiotomie’ noemen letterlijk uit het geboorteverhaal tussenuit geknipt was. De andere kreeg geen enkele millimeter cadeau voor de laatste centimeters, ook al ging al onze vroedvrouwenervaring ervan uit dat haar eerste baby’tje de weg gebaand had voor een wat vlotter centimeterverloop van dit tweede kindje. Maar het lukte haar stapje voor stapje om hem op eigen kracht in het water te baren. Nog een andere mama had een bekken dat haar vorig en ook dit kindje in de sterrenkijk-richting deed draaien waardoor er lange tijd geen vordering was. Naast urenlang geduld en intens weeënwerk kon ook bewegen en houdingsveranderingen haar kindje niet helpen om de goede bocht te pakken en medisch ingrijpen was noodzakelijk.
Allemaal waren ze zo dapper, en allemaal waren ze zo krachtig! De ene heeft meer chance dan de andere, maar één voor één was ik getuige van vrouwenlijven, moederharten, die zich overgaven aan de oerkrachten en een oerweten hoe ze hun dierbaar kindje op de wereld konden zetten.
Misschien heb ik al menige haren doen rechtop staan door het woord ‘oerkracht’ hier 2 keer te vernoemen; ik weet het, het is een modewoord onder vroedvrouwen, een cliché, en wekt bij sommigen misschien aversie op tegen een zweem van zweverigheid (Ik heb het niet voor niets in de titel van dit stuk gemeden). Maar met mijn 2 voeten stevig op de grond, en mijn hand op het hart, kan ik alleen maar zeggen hoe ik het zie: vrouwen met een bolle buik vol baby en weeën die tot in de puntjes van hun tenen intens voelbaar zijn, worden barende moeders met een oerkracht die ontzagwekkend sterk en schoon is. Het is een kracht die ik elke vrouw toewens te mogen voelen als ze moeder wordt. En het is onze taak als geboortewerker om de omstandigheden te creëren dat die oerkracht kan ontluiken en door niets geremd wordt.
Met warmte omringen, vertrouwen, aanmoediging en veiligheid bieden, aandachtig aanwezig zijn, kijken en luisteren; dat zijn de ingrediënten van vroedvrouwenzorg.
En het is voor mij zo klaar als helder vruchtwater: pas als de barende moeder en/of het opkomst-zijnde nieuwe mensje signalen geven dat deze ingrediënten niet voldoende zijn om de bevalling tot een goed einde te brengen dat er meer nodig is dan enkel deze indrukwekkende oerkracht.